De toekomst van cash

Cash betalen, hoe lang is het geleden dat jij dat hebt gedaan? Voor mij was dat tijdens een reisje naar Praag: een fooi aan een tour guide. En zelfs die tour guide had een klein mobiel pinapparaatje mee in haar tas, zodat ook degenen zonder cash geld op zak fooi zouden kunnen geven voor de tour. Het is een goed voorbeeld van hoe men vandaag de dag wil betalen; pinnen is de standaard, en cash betalen doen we alleen als het echt niet anders kan.

Dat is natuurlijk lang niet altijd zo geweest. Zo werd de eerste geldautomaat (zo eentje waarmee je geld uit de muur kan trekken) in 1967 geplaatst in Engeland, en werd de geldautomaat pas voor het eerst in Nederland geïntroduceerd in 1976 in Amsterdam. En waar er in 2016 nog ruim 8.000 geldautomaten te vinden waren in Nederland, zijn dat er nu aanzienlijk minder, nog maar een kleine 5.000. Vanwege deze sterke afname zijn in 2017 de drie grootste Nederlandse banken (ABN AMRO, ING en Rabobank) zelfs een samenwerking aangegaan in de vorm van de joint venture: Geldmaat. Om contant geld op een betaalbare manier voor iedereen beschikbaar te houden zijn daarom sinds 2019 alle geldautomaten van de drie afzonderlijke banken vervangen door de knalgele Geldmaat machines. 

Dit geeft wel aan hoeveel minder cash geld er in omloop is. Betalen met je pinpas, dat is de nieuwe standaard. Maar met een pinpas in een winkel betalen, dat is een vrij recent fenomeen. Pas in sinds de jaren ‘90 is betalen met je pinpas in winkels mogelijk. Waarbij PIN staat voor: Persoonlijk Identificatie Nummer, omdat betalen via een pinpas geschiedt door middel van een persoonlijke 4-cijferige code, welke als het ware dient als een digitale handtekening. Het kantelpunt tussen contant betalen en pinnen was in 2015, vanaf dat moment werd er relatief meer met de pinpas dan met cash geld betaald in Nederland. Bovendien is uit een recent onderzoek van de Europese Centrale Bank (ECB) gebleken dat van alle Eurolanden Nederlanders gemiddeld het minste cash op zak hebben, zo’n 46 euro per dag (en dat afgespiegeld tegen een gemiddelde in de hele eurozone van 83 euro). 

Cash betalingen nemen dus af. Maar hoe zal dat er in de toekomst aan toe gaan? Als het aan De Nederlandsche Bank (DNB) ligt blijft cash betalen mogelijk. Recent wezen zij er nog op dat uit onderzoek is gebleken dat steeds meer winkels en dienstverleners geen cash geld accepteren. In bioscopen, bibliotheken, parkeergarages en apotheken ligt het percentage pin-only betalingen het hoogst. En dat is een probleem, omdat het invoeren van een pin-only beleid vooral kwetsbare doelgroepen raakt, zoals ouderen of laaggeletterden die niet goed om kunnen gaan met de digitale systemen die rondom het elektronische betalen zijn ontworpen (zoals internetbankieren). Daarnaast is het volledig overstappen op een systeem van elektronisch betalen ook zeer gevoelig in geval van calamiteiten. Wanneer er een crisis uitbreekt (bijvoorbeeld een heftige overstroming) en de elektronische betaalsystemen daardoor tijdelijk buiten gebruik raken, dan moet er cash geld beschikbaar zijn. Het is daarom belangrijk dat cash geld gestimuleerd blijft worden als betaalmiddel. Winkels zouden zoveel mogelijk cash moeten blijven accepteren, en vooral de ECB en DNB hebben een belangrijke taak als centrale banken om de omloop van cash geld op peil te houden. Hoe ze dat moeten aanpakken? Op die vraag hebben zij het antwoord nog niet gevonden…

 

Bronnen

Sluiten