Themaweek | Trump: made America great again?

Deze themaweek zijn er al verschillende onderwerpen aan bod gekomen: het ontstaan van het presidentschap, het kiessysteem, de rol van de media en de vicepresidenten. Nu is het tijd om in te gaan op een persoon waarover alleen al 4600 (!) boeken geschreven zijn: de zittende president van de Verenigde Staten, Donald J. Trump. In de vier jaar presidentschap van Trump is er zoveel gebeurd dat het samenvatten ervan in één artikel behoorlijk lastig is. Daarom zal er in dit artikel gefocust worden op drie belangrijke onderwerpen waarmee Trump zich onderscheidde: immigratie, handel en de aanpak van het coronavirus. Heeft Trump’s America First-belofte voor verandering gezorgd?

Immigratie
Eén van Trump’s meest controversiële beloftes was dat hij een muur zou bouwen tussen de Verenigde Staten en Mexico om de VS te beschermen tegen immigranten. Hiermee speelde hij in op het sentiment van veel Amerikanen dat immigranten het land overspoelen, de Amerikaanse cultuur aantasten en banen inpikken. Trump maakte er dan ook gelijk werk van om zijn belofte in te lossen, maar al snel bleek dat dit niet zo makkelijk ging. Zowel Mexico als het Amerikaanse Congres wilden niet voor de muur betalen, dus moest Trump het geld ervoor uit bestaande begrotingen halen, zoals die van defensie. Uiteindelijk werd er maar een fractie van de beloofde muur gebouwd, en dit deel bestond voornamelijk uit het opknappen van het al bestaande hek. Ook zonder de muur heeft Trump het voor legale en illegale migranten moeilijker gemaakt om het land in te komen door strengere regels op te leggen voor het aanvragen van een visa. Daarnaast lukte het Trump om enkele honderdduizenden illegale migranten uit de VS te zetten, maar dit aantal is beperkt in vergelijking met de naar schatting elf miljoen illegale migranten in de VS.

Handel
Trump was in 2016 duidelijk in zijn mening over internationale handel: hij vond dat de VS oneerlijk werd behandeld door andere landen als het om handel ging. De negatieve handelsbalans (meer import dan export) van de VS vormde daarvoor het bewijs, zo stelde hij. Trump was dan ook groot voorstander van protectionistische maatregelen, zoals importtarieven en het heronderhandelen van handelsverdragen. Hij ging hiermee voortvarend aan de slag. Zo verving hij de North American Free Trade Agreement (NAFTA) tussen de VS, Mexico en Canada, voor de United States Mexico Canada Agreement (USMCA), omdat het oude verdrag volgens Trump Amerikaanse banen en industrie ondermijnde. Daarnaast sloot hij een ‘fase 1’ handelsdeal met China af dat de spanningen tussen beide landen verminderde, maar de importtarieven die beide landen op elkaars goederen hieven niet deed verdwijnen. Ten slotte voerde hij importtarieven in op Europese goederen, zoals aluminium en staal. Of al deze heronderhandelingen daadwerkelijk een succes zijn gebleken, moet nog blijken. De negatieve handelsbalans van de VS is vorig jaar in ieder geval wel afgenomen. Eén ding is zeker; Trump heeft met zijn agressieve manier van onderhandelen duidelijk gemaakt dat globalisatie niet alleen positieve gevolgen heeft en dat Amerika niet zomaar met zich laat sollen. De vraag is of Biden deze buitenlandse handelspolitiek anders zou aanpakken, als hij president zou worden, maar daarover later deze week meer.

Corona-aanpak
Niemand had een jaar geleden kunnen voorspellen dat we in een wereldwijde pandemie terecht zouden komen (oké, behalve Bill Gates en Dwight Schrute dan). Voor de coronacrisis ging het goed met de Amerikaanse economie: de werkloosheidscijfers waren laag en de economie groeide gemiddeld met 2,5 procent. Wanneer het goed gaat met de economie betekent dit meestal dat de zittende president herkozen wordt. Dat zal Trump ook wel gedacht hebben voordat corona roet in het eten gooide. De VS is een van de zwaarst getroffen landen door het coronavirus met ruim negen miljoen bevestigde besmettingen en meer dan 230 duizend doden. Het land lijkt zich zelfs al in een derde golf van het virus te bevinden. Deze cijfers hebben ook hun weerga op de economische situatie van de VS: de werkloosheidscijfers stegen met bijna 9 procent, terwijl de economie met 4 procent kromp. Trumps aanpak van het virus, door het virus te bagatelliseren, experts als zondebokken te gebruiken en zo snel mogelijk terug te gaan naar normaal, valt niet bij iedereen in de smaak.  

Republikeinse beloftes
Terugkijkend op Trumps beloftes en het waarmaken ervan, is het de vraag of de kiezers die op Trump gestemd hebben in 2016 tevreden zijn met zijn presidentschap. Hij maakte Amerika namelijk niet helemaal great again. Toch verwacht ik dat veel van zijn aanhangers ook dit jaar weer op hem zullen stemmen. Hij heeft immers ook twee typisch Republikeinse beloftes ingelost: het verlagen van de belastingen voor bedrijven en particulieren (wat in de praktijk vooral een cadeau is voor de rijksten) en het aanstellen van conservatieve rechters. Vooral dat laatste kan vergaande gevolgen hebben: rechters worden in de VS voor het leven aangesteld en hebben een veel grotere politieke invloed dan Europese rechters, aangezien Amerikaanse wetten vaak meer ruimte aan interpretatie toelaten. Al met al heeft het presidentschap van Trump de afgelopen vier jaar behoorlijk wat stof doen opwaaien. Waar wij de Amerikaanse politiek soms zien als een komedieserie, is het voor de Amerikanen eerder een reality show met Donald Trump in de hoofdrol.

Bronnen

Sluiten