Wat als... het Mueller-rapport Trump had veroordeeld?

Afgelopen vrijdag heeft Robert Mueller het rapport over Russische inmenging ingeleverd bij de minister van Justitie, William Barr. Speciaal aanklager Mueller heeft volgens het rapport geen bewijs gevonden dat het campagneteam van Trump en de Russische autoriteiten hebben samengespannen om de verkiezingen te beïnvloeden. Indien het rapport wel had gesteld dat Trump de wet overtreden had, zijn zowel de strafrechtelijke als politieke gevolgen zeer interessant, want zijn er wel echte gevolgen?

Er wordt al tientallen jaren gediscussieerd over de mogelijkheid tot het strafrechtelijk vervolgen van een zittende president. Deze kwestie is in al die tijd tijdens 2 belangrijke momenten voorgelegd aan het Office of Legal Counsel (OLC). Deze dienst levert juridisch advies aan onder andere de president zelf. In 1973 is de kwestie voor het eerst voorgelegd aan het OLC, tijdens het hoogtepunt van de Watergate-Affaire die het politieke einde van president Nixon betekende. De kwestie werd voor de tweede keer behandeld na de afzettingsprocedure tegen president Clinton. Beide keren was het antwoord van het OLC “nee, een zittende president kan niet strafrechtelijk vervolgd worden.”

De kans is zeer klein dat dit standpunt veranderd gaat worden. Dat heeft alles te maken met de minister van Justitie, William Barr. Hij zei over de kwestie: “De afgelopen veertig jaar is het standpunt van de regering geweest dat je een zittende president niet kunt vervolgen en ik zie geen reden om dat te veranderen.”

Wanneer er was geoordeeld dat Trump wel degelijk de wet had overtreden, was de kans vrij groot dat mensen op impeachment hadden aangedrongen. In de Amerikaanse grondwet staat over impeachment: “Het oordeel inzake impeachment strekt niet verder dan verwijdering uit de functie en een verbod om nog enig ambt van eer, vertrouwen of winst uit hoofde van de Verenigde Staten te vervullen; maar de veroordeelde betrokkene zal desalniettemin gehouden en onderworpen zijn aan vervolging, berechting, vonnis en straf volgens de wet.” Impeachment is dus enkel een politiek oordeel en heeft ook geen strafrechtelijk gevolg. De kans dat Trump strafrechtelijk veroordeeld wordt, is dus zeer klein. Hoe groot is de kans echter op een politiek oordeel?

De Democraten hebben sinds januari een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. Echter, lijken zelfs zij verdeeld over de kwestie. De jonge afgevaardigde Rashiba Tlaib heeft al aangekondigd maatregelen te treffen, terwijl de partijleider Nancy Pelosi zich openlijk afvraagt of dit politiek wel een juiste stap is. Eén ding is zeker, een eventuele beschuldiging in het Mueller-rapport had de Democraten extra energie gegeven impeachment te achtervolgen. De kans dat Trump echt wordt afgezet is dan weer heel klein, doordat er een twee-derde meerderheid in de Senaat behaald moet worden, waar de Republikeinen nog steeds in de meerderheid zijn.

Los van imago-schade kunnen we dus stellen dat de gevolgen voor Trump, bij een eventuele beschuldiging in het Mueller-rapport weinig zware gevolgen zouden hebben. De discussie was wel weer losgebarsten, want als er één volk is dat een hekel zou hebben aan Russische inmenging dan zijn het wel de Amerikanen.