I'm gonna build a giant (juridical) wall

Het was misschien wel de grootste verkiezingsbelofte van de Amerikaanse president, Donald Trump: het bouwen van een gigantische muur op de grens met Mexico. Twee jaar na zijn inauguratie, is de benodigde financiering nog steeds niet voor elkaar. Na de langste shutdown van de overheid in de Amerikaanse geschiedenis en het hierop volgende verlies van Trump, heeft de president afgelopen week de noodtoestand uitgeroepen. Wat zijn hier de gevolgen van en zal de muur nu ook echt gebouwd worden?

De Democraten reageerden onder andere door een resolutie aan te kondigen, die het uitroepen van de noodtoestand afkeurt. Deze resolutie zal, dankzij de meerderheid van Democraten, hoogstwaarschijnlijk een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden behalen. Volgend op de beoordeling door het Huis, wordt de resolutie beoordeeld door de Senaat. Deze stemming is politiek interessanter, dankzij de meerderheid van de Republikeinen. Zullen zij zich loyaal achter Trump scharen of durven zij tegen hem in te gaan. Voor deze politici is dit een zeer gevoelig dilemma. Er heerst namelijk een groot risico, wanneer deze ongewone noodtoestand tot stand komt. De Republikeinen zijn bang dat een toekomstige Democratische president de noodtoestand ook zal uitroepen, bij bijvoorbeeld een schietpartij op een school. Via deze weg kunnen de Democraten toch een algemeen wapenverbod krijgen, een thema wat belangrijker is voor de Republikeinen (en wapenlobby) dan deze droom van een president.

Ondanks de reële kans op een meerderheid in de Senaat, is de kans dat het besluit via politieke banen ongedaan wordt gemaakt klein. De machtigste man van het Westelijk halfrond heeft ook nu nog een kaart achter de hand, welke hij zeker zal spelen. Door het uitroepen van een veto tegen de politieke afkeuring zal er namelijk nog een keer gestemd moeten worden door zowel het Huis als de Senaat. Om een presidentiele veto ongedaan te maken, zal er bij beide instanties een tweederdemeerderheid behaald moeten worden en deze kans is vrijwel nihil. De Democraten zullen, na deze teleurstelling, Montesquieu op hun blote knieën gaan danken voor het beschrijven van de Trias Politica en het juridische gevecht al te gretig aangaan.

De Democraten gaan dit besluit ongetwijfeld aanvechten bij zowel de federale rechtbanken als het Hooggerechtshof. Aangezien er nog nooit eerder een noodtoestand is aangevochten, bestaat er geen enkele jurisprudentie op dit vlak. Ondanks dit gebrek aan voorkennis, valt er te verwachten dat de rechtszaak voornamelijk zal gaan over het al dan niet bestaan van een acute (immigratie) crisis aan de Mexicaanse grens. Wanneer er naar de cijfers gekeken wordt, is de Amerikaanse president in het nadeel. Zo zijn de aantallen mensen die de afgelopen jaren bij de grens zijn opgepakt historisch laag en blijkt dat illegale immigranten minder misdaden plegen dan inwoners met een geldige verblijfstatus.

De rechterlijke macht zal hiernaast ook anders gebruikt worden. De grond waarop de muur gebouwd zal worden, is namelijk voor het overgrote deel niet in handen van de federale overheid, maar eigendom van particulieren. Waarschijnlijk zal de bouw van de muur daarom verstrikt raken in eindeloos juridisch getouwtrek. Natuurlijk weet de Amerikaanse president dit alles zelf ook en ziet hij zijn ‘droom’ langzaam afgebroken worden. De echte droom van Donald Trump werd echter op 20 januari 2017 al waargemaakt. Deze poging tot het bouwen van een gigantische muur is dan misschien ook niets meer dan een poging zijn eigen droom niet te laten afbreken.

Sluiten