Regels voor leiders

Ben je wel eens ontevreden over het beleid in je land? Zie je de problemen in je land en weet jij hoe je deze op moet lossen? Jij zou het vast allemaal veel beter doen als je de macht had. Maar waarom handelen leiders vaak op een egoïstische en kortzichtige manier? Komt het doordat ze niet zo slim als jij zijn, deze machtigste mensen op aarde, of is het iets anders? Zelfs de meest machtige leider moet rekening houden met een aantal regels.

Hoe slim of machtig je ook bent als leider; je regeert niet alleen. De taak van een leider is om andere mensen voor je te laten werken door gebruik te maken van de schatkist. Als leider heb je een leger nodig en mensen die het besturen, een schatkist en mensen die het geld verzamelen en wetten en mensen die deze wetten handhaven. De mensen die deze dingen besturen zijn de basis van je macht. Als zij niet naar je luisteren, dan sta je machteloos. Het aantal van deze kernaanhangers die je nodig hebt om te regeren verschilt per land. In een dictatuur zijn het er maar weinig, maar in een democratie zijn het er heel veel. Regel 1 voor een leider is dan ook: zorg ervoor dat de juiste mensen achter jou staan. Maar hoe zorg je ervoor dat zij jou als leider accepteren?

Hiervoor heb je regel 2 nodig: jij moet de macht over de schatkist hebben. De hoofdtaak van een leider is om te beslissen hoe de schatkist gevuld wordt en hoe je deze dan weer verdeelt. Hoewel je graag alles gelijk wil verdelen, is er wel iets waar je rekening mee moet houden. Deze controle over de schatkist zorgt ervoor dat andere mensen jou positie willen. Je moet er dus voor zorgen dat je belangrijkste aanhangers loyaal blijven. De schatkist is echter niet oneindig. Je kan maar een bepaalde hoeveelheid geld ophalen bij de bevolking en het land bezit maar een bepaalde hoeveelheid grondstoffen. Alles dat je besteedt aan de bevolking kan niet besteed worden aan loyaliteit van je belangrijkste volgers. Dit kan leiden tot het ontstaan van potentiële rivalen die dat gedeelte, dat je nu besteedt aan je volk, kunnen beloven aan je essentiële volgers. Je kan natuurlijk wel je eigen deel verdelen onder je volk, maar je volgers moeten hun beloning krijgen. Want ook zij hebben namelijk dezelfde positie als jij, maar dan een niveau lager. Alles dat ze van jou krijgen moeten ze weer besteden om hun eigen positie te handhaven. En hoe loyaal je volgers ook zijn, uiteindelijk zullen ze toch voor zichzelf kiezen als jij de grip op je macht verliest. Hoe meer van deze volgers je nodig hebt om te regeren, hoe korter je aan de macht bent. En hierbij komen we aan bij de 3de en tevens de laatste regel: beperk de hoeveelheid van deze essentiële volgers tot een minimum.

Als een van je volgers overbodig is en je zijn diensten niet meer nodig hebt, dan moet je hem verwijderen. Bijvoorbeeld na een succesvolle coup zal de nieuwe dictator een deel van de mensen die hem hebben geholpen niet meer nodig hebben. Deze mensen worden dan vervangen met een aantal ondergeschikten van de vorige dictator. De reden hiervoor is dat de mensen die je nodig hebt om aan de macht te komen niet dezelfde zijn als de mensen die je nodig hebt om deze macht ook weer vast te houden. Daarbij komt ook dat de nieuwe dictator een groter deel van de schatkist heeft beloofd aan degenen die van kant wilden wisselen. Deze gewonnen volgers verwachten nu meer dan ze eerst kregen, terwijl de schatkist nog steeds even groot is als eerst. Het aantal volgers moet dus verminderd worden. Als dictator moet je dus zo min mogelijk besteden aan onbelangrijke dingen, zoals het volk, en zorg je ervoor dat je van zo min mogelijk andere mensen afhankelijk bent. Maar misschien is dit niks voor je en wil je toch goede dingen voor het volk doen. Dan kan je misschien, als volksvertegenwoordiger in een democratie, verandering proberen te bewerkstellingen.

Maar nu geldt ook weer: je kan niet alleen regeren. En dit is nog meer van toepassing op een democratie. Je kan nu geen gebruik meer maken van geweld, maar je zal het nu met woorden moeten bereiken. Dit houdt dus in dat je er voor moet zorgen dat miljoenen kiezers je aardig moeten gaan vinden, of tenminste aardiger dan het alternatief. Kiezers daarentegen moet je niet zien als individuen, maar je kan ze onderverdelen in groepen. Vaak kunnen belangen van kiezers ondergebracht worden in bijvoorbeeld bedrijven, gepensioneerden of studenten. Groepen die toch geen invloed hebben op de verkiezingen of niet mogen stemmen zijn niet van belang. Hier geldt ook regel 3 weer; hoe minder van deze blokken je nodig hebt om te winnen, hoe beter. Toch zijn er nog steeds individuen met heel veel macht die je ook nodig hebt. Je kan hen echter niet zomaar geld geven voor hun steun zoals een dictator, maar je kan dit doen door bijvoorbeeld wetgeving te maken die hen heel goed uitkomt. Dit hoef je natuurlijk niet te doen, maar je zal het dan moeten opnemen tegen de partijen die wel steun krijgen van deze invloedrijke individuen.

Als je de gunsten accepteert en de kiezers hebt overtuigd dan heb je je machtspositie verworven en nu zal je hem moeten houden. Vaak zijn de acties van een volksvertegenwoordiger erg tegenstrijdig. Je openlijk uitspreken tegen een bedrijf, maar achter de schermen steun je ze. Of een wet doorvoeren die erg nadelig is voor de stemmers die op je hebben gestemd. Maar je taak is niet om een samenhangend en begrijpend beleid te hanteren, maar om een balans te vinden tussen de belangen van de groepen die je aan de macht hebben geholpen en je daar houden.

De kern van het verschil in een dictatuur en een democratie is niet alleen de hoeveelheid groepen die je nodig hebt om aan de macht te blijven maar ook de manier waarop een land aan zijn geld komt. In een dictatuur zijn er vaak veel grondstoffen ter beschikking en heeft een land de bevolking totaal niet nodig om geld te verdienen. De bevolking krijgt weinig tot niks van de regering, want zo blijven ze onderdanig. Als een dictator de mensen een beetje nodig heeft en hen een beetje onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur geeft dan neemt daarmee de kans op een opstand ook toe.

Een land met een democratie heeft vaak niet deze dure grondstoffen en moet op een andere manier geld verdienen, namelijk door productie. Daarom worden in een democratie wegen, universiteiten en ziekenhuizen gebouwd. Niet uit de goedheid van de leiders, maar omdat deze vrijheden en faciliteiten de productiviteit van de burgers vergroot. Het leven in een democratie is beter dan in een dictatuur, maar niet per se omdat de leiders in een democratie betere mensen zijn. Het komt doordat de belangen van deze leiders overeenkomen met de belangen van een groot deel van de bevolking.

Deze regels verklaren niet alleen waarom sommige leiders wreed zijn en andere juist vreedzaam, maar ze verklaren alles dat met politiek te maken heeft. Op elk niveau heb je een structuur van macht en je kan jezelf daar dan ook niet aan ontrekken. Het enige dat je kan doen is het gewoon niet willen begrijpen. Maar als je echt iets wil veranderen dan moet je nog rekening houden met de 0ste regel: zonder macht kan je niks. En daarbij, beter jij aan de macht dan iemand anders, toch?

Sluiten